حجت الاسلام و المسلمین محمد علی لیالی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، با اشاره به این که زیارت قبر مطهر سیدالشهدا(ع) از سوی جابر بن عبدالله انصاری و عطیه عوفی در روز اربعین از جمله مسلمات تاریخی است، اظهار داشت: در برخی منابع تاریخی نیز آمده که اُسرای کاروان اهل بیت(ع) در اربعین اول یا دوم و یا اربعین سال بعد به زیارت قبر امام حسین(ع) آمده اند، ضمن آن که الحاق سر مبارک به پیکر مطهر سیدالشهدا(ع) در 20 صفر سال 61 صورت گرفته که مرحوم شیخ صدوق در امالی نیز به آن اشاره کرده است.

اولین زایران اربعین حسینی چه کسانی بودند؟!

وی افزود: گرچه برخی مورخان، تاریخچه اربعین را به دویست سال اخیر برمی گردانند اما این سخن دقیقی نیست، چه آن که از تعابیر اهل بیت(ع) مشخص می شود که این مساله از پیاده روی جابر و عطیه شروع شده و امروز به لشکر بیست میلیونی زایران رسیده است.

وی با بیان این که خود ائمه اطهار(ع) نیز بارها به زیارت قبر امام حسین(ع) رفته اند، گفت: البته حکام اُموی و عباسی در برخی گذرگاه های تاریخی به شدت این زیارت را منع می کردند به طوری که حتی متوکل عباسی ملعون دستور به تخریب بارگاه و قبه مبارک حسینی داد و حتی دستور داد آب را به آن ببندند و زمین را شخم کنند.

رونق پیاده روی اربعین از زمان آل بویه تاکنون

این استاد حوزه و دانشگاه همچنین بیان داشت: با این وجود، از سال 355 هجری قمری و زمان آل بویه که دستور به تعطیلی بازارهای بغداد در عاشورا داده شد ، پیاده روی اربعین اهمیت بیشتری پیدا کرد و تا به امروز نیز وجود داشته است.

وی با بیان این که جمعیت بیست یا سی میلیونی پیاده روی اربعین را باید بزرگترین اجتماع تاریخ بشری دانست، افزود: زیارت اربعین به وسعت جغرافیای تاریخ است و از زمان شهادت امام حسین(ع) تا به امروز وجود داشته و ان شاءالله تا روز ظهور ولی عصر(عج) باشکوه هر چه بیشتر ادامه خواهد یافت.

پیاده روی اربعین؛ مدلی از حج اکبر

حجت الاسلام و المسلمین لیالی گفت: در حال حاضر جمعیت های مختلفی از همه نقاط جهان و از تمام مذاهب و ادیان به این زیارت مشرف می شوند به طوری که می توان پیاده روی اربعین را مدلی از حج اکبر توصیف کرد.

وی افزود: در واقع در ایام حج تمتع در نهایت حدود سه میلیون نفر از همه جهان به مکه و مدینه می آیند اما مدل بزرگتر را ما با حضور بیست تا سی میلیونی در مقیاس وسیع در کربلا شاهد هستیم، ضمن آن که در حج فقط مسلمانان مستطیع حضور دارند اما در پیاده روی اربعین از همه اقشار و طبقات مالی در این لشکر بزرگ محبان سید و سالار شهیدان حاضر هستند و انشاالله این لشکر جهانی امام حسین(ع) مقدمه ای برای لشکر امام زمان (عج) خواهد بود.

اربعین مقدمه ظهور است

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی همچنین ابراز داشت: در روز عاشورا ، لشکر حسین بن علی(ع) از 72 نفر به بیست میلیون رسیده و انشاالله این مساله گستره ای برای عصر ظهور است تا پایان تاریخ با نام و یاد امام حسین (ع) باشد و قطعاً پیاده روی کنندگان اربعین حسینی جزو لشکر صالحان هستند و کسانی می باشند که زمینه ساز ظهور هستند و مقدمات آن را فراهم می کنند.

وی گفت: امام راحل می فرمود که راه قدس از کربلا می گذرد و امروز عمق این کلام ایشان را به خوبی درک می کنیم و انشاالله این حرکت منجر به آزادی قدس شریف می شود.

حیات جاودان نهضت حسینی؛ پیام مهم اربعین

وی افزود: پیام مهم اربعین این است که کربلا و نهضت حسینی زنده است و در پیاده روی اربعین این لشکر عظیم حسینی بر جاودانگی پیام نهضت حسینی تاکید می کنند.

حجت الاسلام و المسلمین لیالی بیان داشت: از سویی باید توجه داشت که گرچه ما عزادار امام حسین (ع) هستیم ولی مدل عزای ما فرق می کند، به این معنا که ما عزادار فعال حسینی هستیم و منفعل نیستیم به طوری که در مراکز شهرها و حتی در کشورهای غربی روزی به نام یوم الحسین(ع) وجود دارد که همه به خیابان ها می آیند و این طور نیست که در پستوی خانه ها عزاداری کنیم و به خصوص در پیاده روی اربعین از مسیرهای مختلف به خصوص از مسیر نجف به کربلا به عزاداری می پردازیم.

اربعین؛ انقلابی ترین پدیده تاریخ بشری

وی همچنین تاکید کرد: حقیقت آن است که اربعین انقلابی ترین پدیده تاریخ است کما این که امام حسین(ع) خود انقلابی ترین حرکت بشری را در مسیر عبودیت و بندگی و مقابله با ظلم و فساد سامان داد و راه و یاد ایشان برای همیشه تاریخ الهام بخش حقیقت طلبان عالم است.

وی گفت: اساساً مباحث و مولفه هایی در نهضت کربلا وجود دارد که نشان می دهد اربعین مظهر جمع بین عقل و عشق است، یعنی اراده در عشق و عقل و دلدادگی به حسین بن علی(ع) جمع می شود.

این محقق و پژوهشگر حوزوی همچنین اظهار داشت: از سوی دیگر، تبدیل کثرت ها به وحدت را ما در اربعین حسینی شاهد هستیم چرا که امام حسین(ع) خود محور وحدت و عشق و محبت در جهان اسلام است و همه را در این خصوص دور خود جمع می کند.

کربلا و اربعین هویت ساز است

وی افزود: همچنین با اربعین ، انسان ها به هویت خود برمی گردند و این هویت حسینی بالاترین ثمره و اندوخته تشیع است که باید از آن به عنوان سرمایه بزرگ اجتماعی حراست کنیم.

وی گفت: تشیع در طول قرون متمادی ، سختی ها و فشارها را تحمل کرد تا نام و یاد حسین(ع) باقی بماند و امروز این لشکر میلیونی محبان شکل بگیرد که خود این حرکت جمع فضایل انسانی است و هر فضیلتی از ایثار و شهادت و مقابله با ظلم و حق طلبی و عاطفه و احساس و اخلاص و عدالت و آزادی خواهی و معنویت و اخلاق و عزت و غیره در آن مشهود است.

پیاده روی اربعین ، مردمی ترین شعائر تاریخ بشری است

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی همچنین خاطرنشان کرد: امت واحد شیعی بی شک مقدمه ای برای امت واحد اسلامی و سپس امت جهانی است که آن پایان تاریخ را شکل می دهد و جهانی شدن نهضت حسینی زمینه ساز این مساله کلیدی می باشد.

وی گفت: این فهم از نام و یاد امام حسین(ع) برای این است که بدانیم که ایشان چه کسی است و حب الحسین یجمعنا یعنی چه تا بعد به خوبی درک کنیم که این نام و یاد حسین بن علی(ع) است که همه امت ها را حول خود جمع می کند.

وی افزود: از سوی دیگر ، کربلا و امام حسین(ع) محور توحید و عدالت است که در آن نبوت و امامت و معاد و تفکر ناب اسلامی مشهود است.

اربعین؛ مصداق بارز قدرت نرم شیعه

حجت الاسلام و المسلمین لیالی همچنین بیان داشت: اربعین خود بزرگترین رسانه است و ما از آن به قدرت نرم اربعینی تعبیر می کنیم و به خصوص در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی و رسانه های دنیا با وجود آن که بزرگترین سانسور خبری را در این باره مشاهده می کنیم اما همه به دنبال این هستند که بدانند اربعین چیست و امام حسین(ع) چه کسی بود و چرا به شهادت رسید؟!

وی افزود: اربعین بی شک بزرگترین سرمایه اجتماعی جهان بشری است که در هیچ جای دیگر نمی شود آن را پیدا کرد و مهم هم این است که بدانیم محوریت اربعین با امام و در معیت امام بودن است، به این معنا که همه کسانی که به پیاده روی اربعین می روند اولاً از امام شهید خود حضرت حسین بن علی(ع) یاد می کنند و ثانیاً امام زمان(عج) را مدنظر قرار می دهند که منتقم خون مطهر جدش سیدالشهدا(ع) است.

مخالفان امروزی نهضت جهانی اربعین چه کسانی هستند؟

وی گفت: آنچه ضرورت دارد این که ما باید قدر این سرمایه عظیم اجتماعی را بدانیم و استفاده بهتر و بیشتری از این مساله داشته باشیم تا مخالفان نهضت جهانی اربعین از آل ابی سفیان ها در طول تاریخ گرفته تا یزیدها و شمرها و عمر سعدهای زمانه ما که در حقیقت این ها اصحاب زر و زور و تزویر هستند نتوانند به اهداف شوم خود دست یابند.

این استاد حوزه و دانشگاه در خاتمه سخنان خود ابراز: سلفی های تکفیری ، طرفداران اسلام آمریکایی ، کاخ نشین های اموی امروز و ناصبی های زمانه مثل وهابیت و آل سعود و خودفروختگانی که جنبش اربعین را نمی توانند تحمل کنند، به خیال خود فکر می کنند که می توانند نور الهی را خاموش کنند و حال آن که نیک می دانند که حسین(ع) مصداق بارز نور خداست و آن ها نمی توانند نور الهی را خاموش کنند و این حرارت و عشق و شور حسینی روز به روز در عالم ، گسترده تر و افزون تر می شود.

313/8