مشارکت و مجاهدین انقلاب، از انحراف تا فرجام/3

امیرحسین ثابتی:

تحصن

در آستانه‌ شروع بررسی صلاحیت‌ کاندیداهای مجلس هفتم توسط هیئت‌های نظارت، محمدرضا خاتمی شورای نگهبان و هیئت‌های نظارت را به عملکرد غیر‌قانونی و مغایر قانون اساسی! متهم ساخت و خواستار برخورد رئیس‌جمهور با این عملکرد گردید و در ادامه نیز بدون ارائه‌ هیچ‌گونه مستندی، هیئت‌های نظارت را متهم به عدم التزام به قانون اساسی نمود: «برخی از اعضای هیئت‌های نظارت، رسماً اعلام می‌کنند که به این قانون (قانون اساسی) ملتزم نیستند» 35

و در همین راستا مصطفی تاج‌زاده، عضو مشترک حزب مشارکت و سازمان مجاهدین نیز در مصاحبه‌ای با مطرح نمودن اینکه «جنبش اصلاحی آخرین انتخاب ملت ما در چارچوب جمهوری اسلامی است و شکست اصلاحات به معنای شکست جمهوری اسلامی است!» گفت: «فضا به‌گونه‌ای نیست که شورای نگهبان جرأت کند که پانصد نفر را رد صلاحیت کند، نه اینکه دلشان نمی‌خواهد یا اگر شرایط عادی بود، این کار را نمی‌کردند، چون می‌دانند اصلاح‌طلبان در این زمینه برنامه‌هایی جدی را اجرا می‌کنند » 36 و در ادامه نیز عملکرد شورای نگهبان را با عملکرد منافقین مقایسه کرد و آن را یکی دانست. 37

سرانجام روز 1382.10.20 هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات مجلس هفتم اطلاعیه‌ای صادر نمود و ضمن اعلام پایان رسیدگی به صلاحیت کاندیداها در هیئت‌های نظارت استان‌ها، روند بررسی صلاحیت‌ها و نیز نحوه‌ اعتراض کاندیداهایی را که صلاحیت آنها رد یا احراز نشده، تشریح نمود اما افراطیون در برابر اعلام نظر هیئت‌های نظارت در مورد صلاحیت کاندیداها، موضع‌گیری تندی اتخاذ کردند.

در این زمینه محسن میردامادی رد صلاحیت کاندیداها را «کودتای غیر‌نظامی!» دانست: «من این نوع رد صلاحیت را کودتای غیر‌نظامی و تغییر رژیم به نحوه‌ غیر‌نظامی می‌دانم!» 38

سرانجام 24 ساعت پس از اعلام نظر هیئت مرکزی نظارت درخصوص صلاحیت کاندیداهای مجلس هفتم شمس‌الدین وهابی، عضو ارشد حزب مشارکت در مجلس ششم، به عنوان نطق قبل از دستور، بیانیه‌ای را قرائت کرد که در آن ضمن محکومیت رد صلاحیت‌ها، از تحصن سخن به میان آمده بود:«تا زمانی که لازم باشد در مجلس شورای اسلامی متحصن می‌شویم» 39

ساعت 4 بعد از ظهر 1382.10.21 تحصن در راهروی مجلس آغاز گردید. بهزاد نبوی نایب رییس مجلس و عضو شاخص سازمان مجاهدین به خبرنگاران اعلام کرد که تمام تدارکات لازم برای تداوم تحصن، پیش‌بینی شده‌است و لوازم خواب و خوراک مهیا گردیده است. 40http://www.parsiblog.com/

طراحان تحصن به شکلی برنامه‌ریزی نموده بودند که صدای حرکت جنجالی‌شان را به خارج از کشور نیز منتقل‌کنند. بر این اساس خبرنگاران غربی قبل از آغاز تحصن دوربین‌های خود را آماده‌ پوشش لحظه‌ به لحظه تحصن می‌نمایند، به گونه‌ای که گزارش جلسه‌ صبح همان روز و ترک صحن مجلس به صورت زنده و مستقیم توسط چند تلویزیون بیگانه پخش گردید.

متحصنین در راستای افزایش فشارهایشان، در بیانیه‌ شماره‌ شش خود، طرح روزه‌ سیاسی و استعفا را به سناریوی تحصن افزودند اما اشتباه در انتشار عکسی درخصوص شروع روزه‌ سیاسی متحصنین در صفحه‌ نخست روزنامه شرق، خشم مردم را نسبت به آنان برانگیخت. در این تصویر، میردامادی رئیس کمیسیون امنیت مجلس ششم ، به تصویر کشیده شده بود در حالی که روی میز غذای او خوردنی‌ها و نوشیدنی‌هایی که برای چند نفر کفایت می‌کرد، چیده شده بود و زیر این تصویر جمله‌ «آغاز روزه‌ سیاسی متحصنین» آمده بود. 41

پس از به صدا درآمدن زنگ روزه سیاسی، برخی تحصن‌کنندگان در طول روز با کیف‌های سامسونت به سوی دستشویی مجلس حرکت می‌کردند و در آنجا دور از چشم دیگران رفع جوع می‌نمودند؛ به گونه‌ای که در داخل این مکان، کاغذهای ساندویچ متعددی به چشم می‌خورد. 42

حضور موسوی لاری وزیر کشور و استاندارانش در تحصن نیز سبب شد تا بی‌طرفی آنها در انتخابات زیر سؤال برود. چند روز بعد 13 عضو کابینه و حدود 50 معاون وزیر در نامه‌ای تهدید‌آمیز اعلام استعفا کردند.

اما چند روز بعد از تحصن افراطیون در مجلس، در یکی از نشست های داخلی حزب مشارکت که روزنامه شرق مختصری از آن را منتشر نمود، مقصود نهایی از تحصن را علیرضا علوی تبار از اعضای حزب مشارکت، اعلام کرد. وی مشکل اساسی کشور را مشکل بنیادین ‌خواند و تأکید کرد که باید از اعتراض به شورای نگهبان عبور کنند و خواستار تغییرات بنیادین در نظام جمهوری اسلامی شوند: «اگر ما به این نتیجه رسیدیم که مشکلات ما سیستماتیک است، از این رو میل به تغییرات بنیادین باید در شعارهای اصلاح‌طلبان مطرح شود» 43

از سوی دیگر ضد انقلاب خارج‌نشین نیز مواضع خود را در انتخاب مجلس هفتم همسو با اقدامات غوغاسالاران داخلی قراردادند. از نگاه آنها، تحصن با پوششی که رسانه‌های بیگانه‌ به آن داده بودند، یک بهانه برای جنجال‌آفرینی علیه جمهوری اسلامی بود که می توانست مقبولیت بین‌المللی نظام جمهوری اسلامی را با بحران مواجه سازد و سیستم حکومتی ایران را به عنوان نظامی دیکتاتوری و ضد‌‌دموکراسی به افکار عمومی جهان معرفی کند.

در همین راستا کمیته‌ مرکزی حزب منحله‌ توده در خارج از کشور با صدور بیانیه‌ای ضمن اشاره به بخش‌هایی از بیانیه های پیشین متحصنین و نیز بیانیه‌ حزب مشارکت در واکنش به رد صلاحیت‌ها، تحصن را گام اول برای آغاز یک حرکت بزرگ علیه ارتجاع حاکم دانست و خواستار راه‌اندازی یک «انقلاب مخملین» گردید:«حرکت اعتراضی و تحصن شماری از نمایندگان مجلس هنگامی می‌تواند تأثیربخش باشد که نیروهای اجتماعی و سیاسی کشور در یک اقدام هماهنگ و سازمان یافته دامنه‌ اعتراض‌ها بر ضد ‌این اعمال غیر‌قانونی را به سطح جامعه گسترش دهند» 44

رضا فانی یزدی از اعضای ارشد گروه موسوم به اتحاد جمهوری خواهان ایران نیز ضمن حمایت از تمام متحصنین، از محمدرضا خاتمی سخنگوی متحصنین و دبیر کل وقت حزب مشارکت به شکلی ویژه تقدیر و تشکر کرد و او را ستود: «حرکت اعتراض نمایندگان و تحصن آنها در صحن مجلس در تاریخ جمهوری اسلامی اقدامی بی‌سابقه و بی‌نظیر است. تصریح سخنگوی نمایندگان متحصن به دفاع از حق کلیه‌ نامزدهای نمایندگی و صراحت ایشان در دفاع از انتخابات آزاد نیز، در نوع خود تازگی دارد» 45

و در ادامه «آدام ارلی» سخنگوی وزارت خارجه‌ آمریکا هم در اظهاراتی مداخله‌جویانه از دولت خاتمی خواست تا در مقابل شورای نگهبان بایستد: «ما از دولت ایران می‌خواهیم برای پیشروی نتیجه‌ انتخابات مجلس در تاریخ 20 فوریه‌ سال جاری، اقدامات شورای نگهبان را نپذیرد» 46

این روند ادامه داشت تا آنجا که سرانجام متحصنین در آخرین بیانیه خود صراحتا تهدید نمودند که تاکتیک استعفا را در صورت عدم رضایت‌شان از روند بررسی صلاحیت‌ها، اجرایی خواهند ساخت.

پس از اعلام نظر شورای نگهبان درخصوص بررسی صلاحیت‌ها، متحصنین هر یک با پوشه‌های زرد رنگ زیر بغل در مجلس حاضر شده بودند تا استعفانامه‌های خود را به هیئت رئیسه‌ مجلس ارائه نمایند اما در نهایت این حرکت نیز به علت اینکه با نص صریح آیین نامه داخلی مجلس مغایرت داشت ناکام ماند.

مهدی کروبی رییس مجلس ششم در بخشی از گفتگوی تفصیلی خود با روزنامه اعتمادملی در تاریخ 24 دی ماه 86 پیرامون تحصن افراطیون در مجلس ششم می گوید:«بعد‌از‌ظهر عده‌ای از متحصنان به دفتر من آمدند و می‌گفتند که تحصن را ادامه می‌دهند. من به آنها پیشنهاد کردم که با توجه به سخنان مقام معظم رهبری حداقل یک هفته تحصن را بهم بزنند. یکی از متحصنان که پیش من آمده بود گفت ما این سخنان را مثبت ارزیابی می‌کنیم اما اگر تحصن بهم بخورد دیگر معلوم نیست که بتوانیم همین افراد را دور هم جمع کنیم ... همان زمان با آقای خاتمی هم صحبت کردم و به او گفتم که این تحصن از فاز تعامل خارج شده است و به درگیری تمایل پیدا کرده است. خاتمی به من گفت هرچه به آنها می‌گویم به حرف‌های من گوش نمی‌کنند. فهمیدم که کار از دست ما خارج شده است بنابراین از جمع متحصنان خارج شدم و کار خودمان را ادامه دادم ... آنها فکر می‌کردند که در جامعه از این کار آنها استقبال می‌شود ولی مشت گره‌کرده خالی باز شد و حتی دسته‌ای از نمایندگان مجلس به آنها طعنه و کنایه می‌زدند و می‌گفتند از جمعیتی که در حمایت از شما در خیابان جمع شده به سختی عبور کردیم! البته برخی از دانشجویان هم می‌گفتند زمانی که حوادثی برای دانشجویان رخ داد اینها تحصن نکردند ولی حالا که خودشان رد‌صلاحیت شده‌اند تحصن کرده‌اند»

وی در ادامه نیز در مجموع روند افراطی گری های تندروها در مجلس ششم را اینطور توصیف می کند: «در آن دوران گروهی خاص در درون مجلس با هماهنگی گروهی در بیرون از مجلس حرکت‌ها را کنترل و هدایت می‌کردند. متاسفانه گروهی در مجلس بودند که حرکت‌های تندی را داشتند. این گروه نمی‌خواستند غیر از خودشان فرد دیگری امور را بر عهده گیرد»

 سخنان آغاجری و کنفرانس برلین؛ دو روی یک سکه

29 خرداد 81، هاشم آغاجری عضو سازمان مجاهدین انقلاب، در خانه‌ معلم همدان به مناسبت بیست و پنجمین سالگرد درگذشت دکتر شریعتی به سخنرانی پرداخت و در سخنرانی‌اش با عنوان «پروتستانتیسم اسلامی» به دین اسلام، مذهب شیعه و روحانیت، اهانت کرد.

در واکنش به این سخنان اهانت‌آمیز، مراجع، فقها، علمای حوزه‌ علمیه‌ قم، امامان جمعه، گروه‌های مذهبی و شخصیت‌های فرهنگی و سیاسی متعددی سخنان وی را محکوم کردند و خواستار برخورد قاطع قوه‌ قضائیه با او شدند.

جامعه‌ مدرسین حوزه‌ علمیه‌ قم در واکنش به هتک مقدسات توسط آغاجری و همچنین حمایت بی‌چون و چرای سازمان مجاهدین از وی، بیانیه‌ای که به امضای مرحوم آیت‌ ا ... مشکینی رسیده بود را در 18 تیرماه 1381 منتشر نمود و طی آن این حزب را «نامشروع» اعلام کرد. در این بیانیه آمده است: «سازمان موسوم به مجاهدین انقلاب اسلامی برای بدبین کردن نسل جوان به اسلام و روحانیت و تفکیک دین از سیاست، که هدف دشمنان جهانی اسلام نیز هست، تلاش می‌کند ... سخنان موهن یکی از اعضای مرکزیت این سازمان در همدان (توهین او به عقاید دینی، مراجع تقلید و مردم متدین ایران) و حمایت بی‌دریغ آن سازمان از گفته‌های او، شاهدی بر این مدعاست ... جامعه‌ مدرسین حوزه‌ علمیه قم، سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی را فاقد مشروعیت دینی می‌داند و متدینین را از همکاری با آنها برحذر می‌دارد»

همرمان به دنبال شکایت رئیس دادگستری استان همدان به منزله‌ مدعی‌العموم، پرونده‌ای در دادگستری استان همدان برای‌ هاشم آغاجری تشکیل شد و شعبه‌ 14 دادگاه عمومی همدان، وی را احضار نمود اما وی از حضور در دادگاه سرباز زد و برای دومین بار نیز در 1381.8.15 از حضور در دادگاه خودداری کرد. بدین ترتیب با توجه به عدم توجه آغاجری به احضاریه‌های دادگاه، وی دستگیر شد و طی جلسات متعددی با حضور وکیل مدافعش مورد تحقیق قرار گرفت. سرانجام دادگاه بدوی در 1381.8.15 وی را به اتهامات:
1- اهانت به دین حنیف اسلام و تشبیه آن به مسیحیت محرّف و منسوخ و ارتجاعی خواندن آن
2- اهانت به علمای اسلام و مرجعیت شیعه و مقلدان
3- اهانت به ائمه‌ طاهرین (علیهم السلام) و انکار مقام قدسی و الهی آنان
و 4- اختلال در نظم و آرامش شهروندان همدانی و ایجاد تشنج در سرتاسر کشور محکوم نمود.