راشد الغنوشی کیست؟ محمد علی ساروی (لیالی)

 حزب اسلامگرای "النهضه"  پیشتاز اولین انتخابات در تونس 

نتایج بدست آمده از شمارش آرای انتخاباتی مجلس موسسان تونس نشان می‌دهد که حزب اسلامگرای النهضه در صدر قرار گرفت  نتایج اولیه ارائه شده توسط کمیته عالی انتخابات تونس نشان می‌دهد که حزب النهضه اکثریت مجلس را در اختیار گرفت .

 انتخابات مجلس موسسان تونس ، اولین انتخابات آزادی است که از زمان سرنگونی دیکتاتوری زین العابدین بن علی در این کشور برگزار می‌شود و با استقبال 70 درصدی مردم مواجه شد. حزب " النهضه " با احزاب  "المؤتمر من أجل الجمهوریة [کنگره برای جمهوری] و " العریضة الشعبیة "[مطالبات مردمی] و "التکتل من أجل العمل والحریات" [ائتلاف برای کار و آزادی‌ها] و "الحزب الدیمقراطی التقدمی"[حزب دمکرات پیش‌رو] به رقابت پرداخت . این نتایج نشان می‌دهد که حزب النهضه به رهبری راشد الغنوشی پیشتاز بلامنازع عرصه انتخابات بوده و با فاصله بسیار زیاد از دیگر رقبا پیش افتاده است. 

مجلس موسسان تونس وظیفه تدوین قانون اساسی جدید این کشور و تشکیل دولت انتقالی تونس به مدت یک سال را برعهده دارد.

 راشد الغنوشی، رهبر اسلامگرای تونس که بعد از بیست سال تبعید وارد تونس شده بود بازگشت به تونس را حقی طبیعی دانست که می‌خواهد در روند تغییرات دموکراتیک در کشورش و تبدیل آن به یک نظام آزاد عادلانه و مستقل سهیم باشد.

راشد الغنوشی معتقد است دیکتاتور سقوط کرده اما دیکتاتوری همچنان باقی است، لذا این امر مستلزم تلاش‌های ملی همگان برای همکاری‌های مثبت جهت ساخت جامعه آزاد و عادلانه است.

رهبر حزب اسلام‌گرای تونس مخالفت خود را با دور نگه داشتن حزبش از روند سیاسی اعلام کرد و تاکید نمود که براساس آخرین نشست این حزب، وی همچنان رئیس آن است.  

رهبری حزب اسلامگرای "النهضه"  به عهده راشد الغنوشی است .

شیخ راشد الغنوشی کیست؟

راشد الغنوشی در سال 1941 در شهر حما در جنوب تونس به دنیا آمد

وی پس از اتمام تحصیلات متوسطه به دمشق رفت و در رشته فلسفه ادامه تحصیل داد و سپس به پاریس نقل مکان کرد و در دانشگاه سوربن در رشته زبان فرانسه پذیرفته شد.

الغنوشی بنیانگذار جنبش احیای اسلامی تونس، سیاستمدار و محقق اسلامی و عضو دفتر ارشاد اخوان المسلمین جهانی است.

وی چندین بار در تونس به زندان محکوم شده است. در سال 1981 به 11 سال محکوم شده بود. با به قدرت رسیده بن علی در سال 1987، دوباره در سال 1992 به حبس ابد محکوم شد، اما فرار کرد و سپس به الجزایر رفت.

الغنوشی که در رژیم پیشین تونس به خاطر اقدامات ضد دولتی به حبس ابد محکوم شده بود و مدت 22 سال از کشورش دور بود، ژانویه سال 2011 پس از برکناری زین العابدین بن علی رئیس جمهور فراری این کشور، به تونس بازگشت.

 شیخ راشد الغنوشی یکی از رهبران بلندپایه دینی و انقلابیون کهنه کار تونسی است که به دلیل تاثیرپذیری از دو اندیشمند مصری یعنی سید قطب و حسن البنا، در کنار عمر البشیر، به عنوان یکی از شاخه  ‎های حرکت اخوان المسلمین در شمال افریقا و تونس شناخته می  ‎شد. وی از معدود نویسندگان و اندیشمندان عرب بود که پس از انقلاب اسلامی ایران، کتابی در توصیف شخیصیت حضرت امام خمینی (ره) به نگارش درآورد. وی در سال  ‎های اولیه انقلاب اسلامی ارتباطات نزدیکی با انقلابیون ایرانی برقرار کرده بود.

الغنوشی با ایجاد جنبشی در تونس با نام "النهضه " که بعدها با نام "الاتجاه  ‎   الاسلامیه" شناخته شد و با تمرکز بر دانشگاه جامع زیتونیه به مبارزه با رئیس جمهور وقت تونس بورقیبه و سیاست  ‎های سکولاریستی او پرداخت. سرانجام وی به دلیل فعالیت  ‎های استبدادستیزانه و اسلام خواهانه خود در تونس در مقابل اقدامات شبه رضاخانی بو رقیبه، توسط وی به حبس ابد محکوم شد. این در حالی بود که جنبش النهضه، به رهبری الغنوشی، نقش جدی در فروپاشی و تزلزل پایه  ‎های حکومتی بو رقیبه، ایفا کرد.

 دولت بورقیبه طی اکتبر 1986 راشد الغنوشی را در خانه اش حبس کرد. این درحالی بود که تعدادی از عناصر اصلی جنبش نیز دستگیر و به محاکم قضایی تحویل شده بودند. رویارویی میان جنبش و نیروهای امنیتی روز به روز افزایش می یافت تا آن که در مارس 1987 نیروهای امنیتی با حملات همه جانبه راشد الغنوشی و سپس تعدادی از دیگر رهبران و اعضای جنبش را بازداشت کردند.

 بحران میان دولت و جنبش به اوج خود رسید. اعتصاب ها، درگیری های خشونت بار دانشجویان با نیروهای امنیتی در حریم دانشگاه و خیابان های شهر تونس در ماه های آوریل و می 1987 صور گرفت. دولت همواره آنچه را در شهرها جریان داشت اعمال خرابکارانه ای توصیف می کرد که گروه های تندرو افراطی از خارج دریافت کرده اند و مخصوصاً رهبران الاتجاه الاسلامی را به همکاری با دولت ایران، توطئه چینی برای صدور انقلاب ایران به تونس و سرنگونی نظام حاکم در آن کشور افریقایی متهم می کرد.

 با کودتای ژنرال زین العابدین بن علی در هفتم نوامبر 1987 و تغییرات در دولت جدید با پاکسازی طرفداران بو رقیبه، نظامیان جدید دست به اقدامات جدید زدند که از جمله آزادی زندانیان سیاسی بود. اکثریت قاطع این زندانیان سیاسی را اسلام گرایان تشکیل می دادند. آزادی راشد الغنوشی در می 1988 نیز تأثیری مثبت در سطح تونس داشت. جنبش الاتجاه اسلامی حمایت خود را از دولت جدید اعلام کرد. در نتیجه آرامش به کشور بازگشت و تمام جلوه های اعتراض مردمی از بین رفت. با این حال برخی اختلافات سیاسی، سرانجام اتحاد جریان اسلامگرای الاتجاه با نظامیان تازه به حکومت رسیده تونسی را به سرانجام اتحاد نظامیان و انقلابیون تونسی دچار کرد و این گروه توسط بن علی منزوی و ممنوع الفعالیت شد.

 مبانی این گروه که در 6 ژوئن 1981 طی کنفرانس مطبوعاتی مهمترین مبانی آن تشریح گردید عبارت بودند از رد اصول سکولاریسم؛ ارتباط و پیوند این جنبش با تمام مسلمانان جهان؛ به رسمیت نشناختن قومیت عربی و اینکه آزادی فلسطین تنها از طریق آزادی اعراب از بند استعمار و استثمار و ایجاد سازمان هایی خواهد بود که بیانگر منافع توده ی مردم باشند.

 به نظر می رسد حضور الغنوشی در تونس سرآغاز تحولات جدیدی در کشور تونس باشد که مهمترین تحول آن پایان بحران رهبری در هدایت جریان انقلاب مردم تونس است. 

<** ادامه مطلب... **>