پرسش از شما :

می خواستم در مورد کتب و شخص علی صفایی حائری اطلاعاتی کسب کنم،‌ چه انتقاداتی بر او وارد است؟

پاسخ از ما :

مرحوم علی صفایی حائری معروف به استاد « استاد صفایی» یا «عین-صاد» در سال 1330 شمسی در قم به در خانواده ای که از سابقه علم و اجتهاد و روحانیت برخوردار بود متولد شد. او پس از تحصیلات ابتدایی به تحصیل علوم اسلامی و حوزوی روی آورد و تحصیلات حوزوی را در مقاطع سطح و خارج در محضر استاتید معروف قم گذراند و در جوانی به اجتهاد رسید.
او در کنارتحصیلات حوزوی و علوم دینی به مطالعه ادبیات فارسی و نویسندگی روی آورد و بسیاری ار آثار ادبی ادبیات جهان و رمان و فیلم و هنر را مطالعه کرد. او در 18 سالگی نخستین کتاب خود با عنوان «مسئولیت و سازندگی» را نوشت و به زودی خود را به عنوان نویسنده ای توانا و مبرز به محافل حوزوی و دانشگاهی نشان داد.
عین-صاد منتقد ادبی و نویسنده توانایی بود که بخشی از فضای فکری دهه 50 «59-1350» را به خود اختصاص داد. او شاگردان بسیاری را تربیت کرد و مریدان بسیاری از طبقات مختلف حوزوی و دانشگاهی و اصناف و هنرمندان و ... داشت. عین-صاد نمادی از عرصه تفکر نسلی نو و نویسنده در حوزه علمیه قم بود.
روحانی جوان و نقاد و ادیب که در عرصه نویسندگی و ادبیات و هنر متعهد خوش درخشید. او نشان داد که در آثارش حرفهایی برای گفتن دارد و لذا نیروهای جوان و انقلابی به آثار او روی آوردند. او برای مبارزه علمی و قلمی با نظام ستمشاهی پهلوی برای خود عین-صاد را برگزید که مخفف علی صفایی بود. مریدان او «عین-صاد» را «چشم پیش بین و چشم جلوگیر» معنا کرده اند.
آثار عین-صاد در عین توجه به اعتدال و عقلانیت وظیفه مقابله با دو جبهه تحجر و التقاط را نیز به عهده داشت. او شیوه نوینی در تعلیم و تربیت و اخلاق و سیر و سلوک و هنر دینی و ادبیات و ... بنیان نهاد. او بر تجربه شهودی تأکید داشت و شهود را عامل دگرگونی و تأثیر و تحول در زندگی خود و دیگران می دانست. پس از انقلاب انزوا و خانه نشینی و تعلیم و تربیت شاگردان را انتخاب کرد و وارد عرصه فعالیت های سیاسی و اجرایی و مدیریتی نشد.
عین-صاد در نهایت در 21 تیر ماه 1378 در سن 48 سالگی در سفر زیارتی امام رضا(ع) که اهتمام ویژه ای به آن داشت) دنیا را وداع گفت. از او بیش از 130 اثر مکتوب در زمینه های مختلف بجای مانده است.
برخی از آثار او عبارتند از: - مسئولیت و سازندگی - انسان در دو فصل - روش نقد در پنج جلد - استاد و درس - روش برداشت از قرآن - تطهیر با جاری قرآن - درس هایی از انقلاب - از معرفت دینی تا حکومت دینی - نظام اخلاقی اسلام - نامه های بلوغ - رشد و ... . - او مکتب یا مدرسه یا مؤسسه ای از خود بجای نگذاشت. برخی از شاگردان او تحت عنوان مؤسسه ایی بنام لیله القدر و با سایت اینترنتی www.einsad.com و با شماره تلفن های 02517777387قم، 44234620-0216641337 تهران، 05118453356 مشهد؛ جمع آوری، تدوین و چاپ آثار او را به صورت صوتی، تصویری و کتاب به عهده دارند. تا کنون چندین همایش در تجلیل و بررسی شخصیت و اندیشه های عین-صاد برگزار گردیده است. البته از این نکته غفلت نکنیم که همان گونه که آثار او افراد مختلف به خصوص نسل جوان از حوزه و دانشگاه را به خود مشغول کرد و اندیشه های او ارادتمندانی یافت؛ برخی از افراد با اندیشه ها و شیوه های او به مخالفت برخواستند.
در هر صورت از آنجا که ایشان در حوزه های گوناگون صاحب اندیشه و نظر بودند ، بررسی ، و قضاوت پیرامون همه آنها امکان پذیر نیست . از این رو اگر در زمینه یا موضوع خاصی از آثار یا اندیشه های ایشان نظر یا شبهه ای داریدویا درخواست سیر مطالعاتی دارید به صورت مستند در مکاتبه بعدی مرقوم نمایید تا بررسی و پاسخ داده شود .