شبکه ایران: 26 تیر 1388 را باید یکی از تاریک‌ترین نقاط در تاریخ 30 ساله برگزاری نماز جمعه تهران دانست؛ روزی که نمازگزاران تهرانی شاهد برگزاری نماز به صورت مختلط و همراه با سوت و کف و حرمت‌شکنی بودند.

اما آنچه تلخی این روز را مضاعف کرد، سخنان خطیب جمعه بود که در راستای همراهی با اغتشاشگران ارزیابی شد.

حضور هاشمی رفسنجانی در نماز جمعه بعد از دو ماه غیبت

آقای هاشمی در شرایطی بعد از 8 هفته برای خواندن خطبه و اقامه نمازجمعه وارد دانشگاه تهران شد که فضای سیاسی کشور پس از آشوب‌های خیابانی هفته‌های بعد از اعلام نتایج انتخابات، شاهد آرامش و شفافیتی نسبی بود.

ایجاد این آرامش که حاصل تلاش گسترده مجریان و ناظران انتخاباتی و نیروهای امنیتی بود، پس از آن انجام شد که ناظران انتخابات با ارائه اسناد و دلایل متعدد و حتی تمدید پنج روزه مهلت رسیدگی به شکایات، در جهت رفع ابهامات کوشیدند و حتی در آخرین اقدام، به بازشماری تصادفی 10 درصد از کلیه آراء در حضور دوربین‌های رسانه ملی پرداختند.

این رویه بی‌سابقه درباره انتخابات با رفتار حرفه‌ای رسانه ملی که حمایت آشکار دشمنان ملت ایران از این دودستگی‌ها را به مردم می‌نمایاند، باعث شد تا حتی آن دسته از حامیان میرحسین موسوی که با رفتارهای عجیب وی به وجود تقلب در انتخابات ظنین شده بودند و بعضا با حضور در خیابان‌ها آن را ابراز می‌داشتند، از تقویت این رفتارهای سیاسی مشکوک پا پس بکشند.

تکرار تاریخ؛ نماز خواندن با کفش به صورت مختلط

اما عجیب‌ترین و تاسف‌برانگیزترین مساله‌ای که در نماز جمعه 26 تیر روی داد، حضور افرادی بود که حتی ابتدایی‌ترین آداب نماز را هم بلد نبودند و با اقدامات خارج از شأن و عرف خود، موجب ناراحتی خاطر نمازگزاران را فراهم کردند.

این افراد با حضور مختلط در نماز و همچنین عدم رعایت پوشش مناسب، صحنه‌هایی را رقم زدند که انتشار عکس‌های آن هم با واکنش شدید مردم متدین و انقلابی ایران روبرو شد.

                                                                                                                                                                                                                        
برخی مردم و فعالان سیاسی هم این نماز جمعه را با نمازهای نمایشی گروهک‌های چپ و مارکسیست در ابتدای انقلاب اسلامی مقایسه کردند.                                                                                                                

اقامه نماز با کفش از سوی حامیان میرحسین موسوی                                                                                                                                                                                                                                                                                   

اقامه نماز با کفش از سوی مارکسیست‌ها و کمونیست‌ها                                                                                                                                                                                                                                            

هاشمی در خطبه‌ها چه گفت؟

اگرچه با توجه به سخنان رهبر معظم انقلاب در نمازجمعه تاریخی 29 خرداد، دیدگاه منفی و اعتراضی مردم نسبت به هاشمی رفسنجانی فروکش کرده بود و انتظار می‌رفت تا او هم با سخنان آرامش‌بخش خود، مهر پایانی بر آشوب‌های خیابانی بزند اما خطبه‌های هاشمی رفسنجانی نه تنها آرامش موجود را حفظ و فضای سیاسی را شفاف نکرد، بلکه وی با "بحرانی" خواندن وضع کشور و تکرار ادعاهایی که با توضیحات شورای نگهبان و تبیین هیات ویژه، حتی دیگر از سوی میرحسین موسوی هم دنبال نمی‌شد، آن‌ها را از تریبون مقدس نمازجمعه احیا کرد.

در این راستا هاشمی حتی در خطبه‌هایش دست به کار حمایت از کسانی شد که پرونده آنان مطابق قانون در اختیار دستگاه قضا بود و خواستار آزادی بدون قید و شرط این دسته از زندانیان شد.

واکنش‌ها به خطبه‌های جنجالی هاشمی رفسنجانی

خطبه‌های هاشمی رفسنجانی در نماز جمعه 26 تیر، علاوه بر مردم و دانشجویان واکنش شخصیت‌های مطرح سیاسی را نیز برانگیخت.

علیرضا ذاکر اصفهانی، رئیس‌ مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری که تلاش هاشمی را برای القای بحران در کشور، همسویی با بیگانگان دانست، درباره مواضع او در نمازجمعه گفت: "در همه دنیا بحث از مدیریت بحران است اما متاسفانه در کشور ما مدیریت بحران‌سازی است."

وی در خصوص اینکه برخی‌ها شرایط وقت کشور را به گزاف بحرانی می‌نامند، افزود: "دشمنان خارجی و برخی در داخل از یک موضع و با ادبیاتی یکسان وجود بحران را در کشور القا می‌کنند البته ایجاد این فضای تصنعی و جعلی صرفا مربوط به امروز نیست، بلکه در طول حدودا چهار سال مسئولیت آقای احمدی‌نژاد این روند از جانب آنان پیگیری شده است."

در همین راستا، آیت‌الله یزدی، رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم هم با اشاره به سخنرانی آقای هاشمی رفسنجانی در خطبه دوم نماز جمعه تهران، اظهار داشت: "هاشمی رفسنجانی در ابتدای این خطبه از حضور حداکثری مردم در انتخابات تقدیر کردند و این واقعیتی است که همه مردم این مسئله را می‌دانند، من نیز از آحاد جامعه که در این انتخابات شرکت کرده بودند، قدردانی می‌کنم اما ایشان اشاره کردند که در این انتخابات بذر تردید افشانده شد، من از ایشان سئوال می‌کنم که نخستین کسی که بذر تردید در جامعه پاشید‌، چه کسی بود؟"

این انتقادات تا جایی پیش رفت که کارشناسان، این خطبه را بدترین خطبه در طول دوران خطبه‌خوانی هاشمی ارزیابی کردند.

تاکید چندین باره هاشمی بر مواضع خود در نماز جمعه 26 تیر

با این وجود و با توجه به انتقادات گسترده‌ای که مردم و مسئولان نسبت به اظهارات هاشمی در نماز جمعه مطرح کردند و خواستار عذرخواهی وی از مردم و نظام شدند، رئیس مجمع تشخیص نه تنها اظهارات خود را تصحیح نکرد بلکه در زمان‌ها مختلف به تایید و تکرار سخنان خود در خطبه‌های نماز جمعه پرداخت.

به عنوان مثال، هاشمی چند ماه بعد و در دیدار با دانشجویان مشهدی که به مناسب روز دانشجو صورت گرفت، ضمن تکرار سخنان عجیب خود درباره بحرانی خواندن فضای کشور، اعلام کرد که کماکان به اظهارات خود در خطبه‌های نماز جمعه 26 تیر اعتقاد دارد و آن را راه‌حل مسائل اخیر می‌داند. 

شیطنت معنادار سایت هاشمی بعد از یک سال

با این حال و درحالی که یک سال از نماز جمعه جنجالی 26 تیر و وقایع تلخ متعاقب آن می‌گذرد، سایت رسمی آقای هاشمی در اقدامی عجیب و معنادار، با انتشار مجدد سخنان وی در نماز جمعه و همچنین پخش فیلم آن، اقدام به بازخوانی این اظهارت کرد.

اگرچه این اقدام سایت آقای هاشمی در راستای اقدامات و مواضع همیشگی و عجیب این سایت ارزیابی شد اما کارشناسان مسائل سیاسی بر این باورند که انتشار این مطلب در زمانی که جریان فتنه 88 به طور کامل در انفعال به سر می‌برد و به دلیل ریزش شدید هوادار، دیگر توانایی ایجاد آشوب‌های خیابانی را ندارد، می‌تواند معنای خاصی داشته باشد.